Category: Artiklar

Vatn er vårt viktigaste nærings­middel. Utan mat kan me overleva i fleire veker. - Utan vann kan me berre overleva nokre få døger. Ein vaksen person treng frå 2–2,5 liter vatn kvar dag. Me får omtrent ein liter frå maten me et. Me bør difor drikka 1–1,5 liter vatn om dagen. Me kjenner at me er tørste når me manglar omtrent ein liter. - Det er berre fint å drikka vatn før me blir tørste. Barn har større fordamping enn vaksne, i høve til størrelsen. Gamle folk har dårlegare evne til å føla at dei er tørste. Barn og gamle kan gløyma å drikka. Dei kan bli trøtte, få hoveverk og mista matlysta. Slike plager kan forresten alle få, hvis dei manglar vatn. Hos vaksne menneske består kroppen av omtrent…

Etablerar Glenn Thore Grønås syns han er komen lenger enn han hadde tenkt etter to års drift. Bømlo Mesterrør er ei ung røyrleggar-bedrift i kom­munen vår som allereie har markert seg med positive tiltak i koronakrisa. For vel to år sidan starta Glenn Thore Grønås si eiga bedrift. – Eg hadde eit ønske om å skapa noko, styra kvardagen meir sjølv, setja nokre mål å jobba mot, seier den unge røyrleggjarmeistaren. Godt mottatt i marknaden– Me er komne mykje lenger på kort tid enn eg tenkte då eg starta opp, fortel Glenn Thore. Me er no to røyrleggjarar og ein lærling. I fjor omsette me for vel 7 mill. kroner. – Me har privatkundar med behov for røyropplegg i nye bustader, serviceoppdrag eller opp-­pussing av bad, både direkte og gjennom…

Sanninga er at utan vatn, ikkje liv! I alle fall ikkje slik me kjenner det. Vatnet renn inn og ut av oss og transporterer det me treng for å leva. Næringsstoff, salter, hormon, - alle slags viktige molekyl seilar på vass-straumar gjennom blodårer og inn og ut av dei tusenvis av milliard celler kroppen vår er bygd opp av. Sett gjennom mikroskopet. Snur me mikroskopet ser me plutseleg heile jorda som ei stor «klinkekule» med mektige havstraumar, årer av liv og næringssalt gjennom verdshava på kloden. Og skyene som ein del av det store kretsløpet, som mjuke formasjonar, fjon, mest som håret på eit lite barn. Ukjent trekantdramaI eit vassmolekyl har to vass-skaparar, to hydrogenatom, lånt ut elektrona sine til eitt atom oksygen. So svoltent er oksygenet på desse to…

Det merkest at samfunnet er endra. Me oppheld oss meir heima, og har endra hygienevanane våre. Og det er heilt nødvendig i den unntaks­tilstanden me er komne i og det store behovet me har for hindring av smittespreiing. BVA ynskjer å komma med nokre viktige påminningar. Våtserviettar eit stort problemHeimeskule og heimekontor kombinert med stort fokus på hygiene for å hindre smitte gjer at me kanskje stundevis gløymer oss ut når det gjeld kva me kan kasta i toalett og avløp. Kommunar rundt om i landet melder om havari på avløpspumper og tette røyr som følgje av meir kasting av ting i toalettet som slett ikkje høyrer heima der. – Det som skjer når ting som ikkje skal i toalettet likevel hamnar der er at det klumpar seg saman og…

– Me i Bømlo Vatn- og Avløps­selskap arbeider heile tida for å sikre Bømlosamfunnet dei kritiske samfunnstenestene som vatn og avløp er, seier dagleg leiar Audun Halleraker. – Slik er det også i forhold til krisa Korona­viruset har gjeve oss, fortel Halleraker vidare. – Krisa endrar seg veke for veke, og tiltaka frå styresmaktene og situasjonen i samfunns- og arbeidsliv likeeins, så ting kan ha endra seg noko etter redaksjonen av Friskt blei avslutta, seier Halleraker. Særlege interne tiltakAllereie 12. mars sette me i gong særlege smittehindrande tiltak for å forebygga mannskapsmangel. Med 19 tilsette har alle sine oppgåver og skulle mange bli borte frå jobb på ein gong ville det bli utfordrande å halda hjula i gong over tid. Me har til dømes splitta arbeidslaga med ulike oppmøteplassar og…

Virus er veldig små (sokalla nanopartiklar) og har ei beskyttande feitt­kappe. Denne feittkappa taklar vatn ganske godt, men såpe øydelegg dei! Grunnen til det er at såpe bind seg til feitt og smuss utanpå huda og gjer at det losnar. Når du fjernar dette, følgjer virus og bakteriar med. Du flyttar dei av hendene dine. For koronaviruset sin del, vil såpa også øydelegge feittkappa, og dermed viruset. Varmt vatn løyser også opp feitt og gjer såpa meir effektiv. Temperaturen i seg sjølv er ikkje høg nok til å drepa bakteriar. Når det gjeld virus drep ein ikkje dei, (dei lever jo ikkje) men dei blir øydelagte. Koronaviruset blir også øydelagt ved høg konsentrasjon av sprit. - Så følg råda til ­helsemyndigheitene – vask hendene godt og lenge, eller bruk handsprit…

Arbeidet på Arhaugen i Rubbestadneset våren 2018 var utfordrande med mykje krinkelkrokar. Vatnet skal heim til deg, og du skal kvitta deg med det. Du tenkjer nok ikkje på det til dagleg, men måten røyra ligg i grøfta påvirkar tryggleiken din. Når me legg røyr, så vert desse lagt i tre ulike nivå, med drikkevatnet i det øvste laget, avløpet i midten og overvatn (regnvatn som vert leia bort) nedst. Dette har vore standard hos oss på Bømlo sidan 2015 og er eit av mange tiltak for reint og trygt vatn. Viktig å halda vatnet reint– Når me gjer det på denne måten hindrar me at det kan komma avløpsvatn i drikkvatnet, fortel Odd Petter Habbestad i BVA. – Skulle det verta leidningsbrot både på vassrøyret og avløpsrøyret, så vil…

Wärtsilä Norway er ei av mange industribedrifter på Bømlo som er avhengig av god tilførsel av vatn. – Me er heilt avhengige av sikker tilførsel av reint vatn heile døgeret, seier Sigbjørn Næsse, eigedomssjef i Wärtsilä Norway. Han fortel engajsert om alt det Wärtsilä gjer, både i Norge og internasjonalt. I Rubbe­stadneset er det både ingeniør­arbeid knytt til gir og propellar, sals­avdeling, verkstad og diverse støtte­tenester. Store vaskemaskinarDet største forbruket av vatn hos Wärtsilä er det verkstadane som står for. Dei lagar blant anna delar til Wärtsilä og Wichmannmotorar, har thruster- og turbo verkstad, og verkstad for komponentoverhaling. I produksjonen treng dei å vaska motor­delar og til dette har dei fem store vaske­maskinar som tek over 2000 liter vatn kvar. Vatnet blir brukt om att, men treng å skiftast om lag…

Når kuldegradene kjem inn over Kanalen rår dugnadsånda i bygda. Ungane kan knapt venta…no blir det skeiseis! Henning, Knut, Jakob, Sunniva og Mathilde kosar seg på isen. I meir enn ti år har finnåsingane laga skeisebane på Kanalen. Frode Grønnevik er ein av dei som har vore med lengst og kan fortelja at det var Helge Larsen som hadde ideen. Han fekk med seg nokre ildsjeler, og no er dei ein stor dugnadsgjeng. God dugnadsånd– Me er avhengige av god dugnadsånd for å få det til. Me skrur saman ei ramme, og fyller på med vatn. For at ungane skal få skeiseis må faktisk nokon også jobba med isen på nattestid, seier Grønnevik.Gjengen på Kanalen har hatt mange kjekke sosiale stunder på og utanfor isen. Pølser frå bålpanna passar veldig…

Jula er ei magisk høgtid for store og små! Plutseleg er det tid for jule­førebuinga igjen! Påminninga er nærast blitt ein tradisjon… Du går inn på lokalbutikken og alt er jul! Handlelappen er forlengst plassert ned i jakkelomma, og instinktet har tatt overhand. Julebrunost, julegodteri, julegraut, julesylte, pinnekjøt og adventskalender. Akkurat det du skulle ha i dag…? Eigentleg kjennest det lenge til jul, men tanken forsvinn fort når du køyrer heim frå butikken og Maria Carey rungar frå radioen med «All I want for Christmas is you» Vel heime, sofaen er innteken, og etter ei lita pause frå julesjokket set du på fjern­synet. I det du trur reklamepausen er over, kjem den kjente og kjære julenissen i Coca-Cola-lastebilen sin. Juleførebuingane har starta! Sjølv om tempoet inn mot høgtida kan kjennast…